مهم‌ترین فرق ورق سیاه و ورق روغنی در روش تولید این دو ورق است. قیمت ورق سیاه و روغنی اولی تحت فرایند نورد گرم و دومی تحت فرایند نورد سرد ساخته می‌شود؛ اما همین روش ساخت باعث ایجاد تفاوت‌هایی در این دو نسبت به یکدیگر می‌شود که عامل تفاوت در کاربرد خواهد بود؛ بنابراین ابتدا به سراغ مفهوم نورد سرد و گرم می‌رویم. با ما همراه باشید.
نوردکاری یا نورد چیست
به‌طورکلی به فرم دهی و شکل‌دهی فلز (معمولاً شمش، تختال یا ورق فولادی) با عبور دادن از میان غلتک‌های مختلف که طی آن ضخامت فلز کم و به طول آن اضافه می‌شود، نوردکاری می‌گویند. در فرایند نورد از غلتک‌ها، رول‌ها، قیچی و دستگاه‌های مختلف استفاده می‌شود؛ به گونه‌ای که دما ممکن است بالا یا پایین، حرکت به‌صورت پیوسته و یا رفت و برگشتی بر روی رول، نورد ممکن است به‌صورت پیچشی، عرضی و یا طولی باشد.بر اساس اینکه نوردکاری در دمای اتاق بر روی فلز انجام شود یا در دمای کوره این اتفاق بیافتد، دو نوع نوردکاری سرد و نوردکاری گرم وجود دارد. قیمت ورق سیاه به محصول فولادی که تحت نورد گرم قرار می‌گیرد گرم نوردیده و به محصولی که وارد فرایند نورد سرد شده است را سرد نوردیده می‌نامند.
نوردکاری گرم چگونه انجام می‌شود
فولاد (شمش، تختال، شمشال یا ورق) وارد کوره می‌شود و تحت حرارت و دمای بالا وقتی‌که نرم و شکل‌پذیر شد آن را از میان غلتک‌های مختلف عبور می‌دهند. این کار در چند مرحله گرم کردن و غلتک کاری تکرار می‌شود و طی آن فولاد به شکل و ابعاد موردنظر می‌رسد. پرس‌کاری، کشیدن و برش زدن با دستگاه‌های مختلف در خط تولید انجام می‌شود و درنهایت محصول پس از سرد شدن تدریجی در دمای اتاق بسته‌بندی می‌شود.
محصول فولادی که از طریق نورد گرم ساخته می‌شود معمولاً ارزان‌تر از محصولات نورد سرد است. دلیل این موضوع هم عدم نیاز فولاد گرم نورد به گرمای مجدد و عملیات کمتر روی آن است.
از نورد گرم اصولاً برای ساخت محصولاتی استفاده می‌کنند که در آن‌ها دقیق بودن ابعاد و اندازه‌ها خیلی مهم نباشد. به خاطر نرم و شکل‌پذیر بودن فولاد در این حالت ممکن است گوشه‌های تیز حاصل نشود و یا ابعاد کمی با اندازه‌های دقیق فاصله داشته باشید و نتوان آن را در حالت خمیری کنترل و هدایت کرد. قیمت ورق سیاه و روغنی
عمده محصولاتی که با نوردکاری گرم تولید می‌شوند شامل تیرآهن، میلگرد،
تعدادی از تجهیزات در نورد گرم شامل:
- کوره پیش گرم
- رول‌های کوره
- استندهای خطوط نورد: از جمله استند رافینگ میانی و نهایی. (رافینگ را برای کم کردن ابعاد شمش و بیشتر کردن اندازه طول آن استفاده می‌کنند)
- استند: موتور گیربکس، گاردان، غلتک‌های مونتاژ شده و گایدهای ورودی و خروجی
- قیچی: برای برش محصول فولادی در طول موردنظر
- شانه‌های بسته‌بندی: برای خنک کردن و آماده کردن محصول جهت بسته‌بندی
در مورد مزیت نورد گرم می‌توان گفت که این روش سریع و ارزان‌تر است قیمت ورق سیاه و روغنی
نوردکاری سرد چگونه انجام می‌شود
برخی محصولات نیاز به پرداخت بیشتری (نسبت به نورد گرم) دارند. از این رو محصول خروجی از نود گرم که معمولاً ورق است را ابتدا در دمای اتاق سرد کرده و سپس وارد فرایند نورد سرد می‌کنند و در آنجا در دمای اتاق عملیات مختلف نورد روی آن انجام می‌گیرد. در اینجا غلتک کاری، خم‌کاری و برش فولاد به‌صورت سرد انجام می‌شود بنابراین به فشار و نیروی بیشتری نیاز است.
بنابراین معمولاً محصولاتی که ابعاد کوچک‌تر و دقیق‌تری دارند با روش نورد سرد ساخته می‌شوند.
در مورد مزیت نوردکاری سرد می‌توان گفت که محصول خروجی این روش دقیق، محکم، دارای سطح صاف‌تر، لبه‌ها و گوشه‌های تیز و مشخص‌تر، دارای سطحی یکنواخت (مخصوصاً در تیرآهن) است.
همه محصولات را نمی‌توان با این روش تولید کرد زیرا برخی محصولات نیاز به فرایندهای پرداخت بیشتری دارند که ظرفیت ماشین‌های موجود این اجازه را نمی‌دهد. قیمت ورق سیاه و روغنی
اما محصولاتی مثل تیرآهن و میلگرد (محصولات طویل) که برای نورد گرم مناسب‌تر هستند را نیز می‌توان با نورد سرد ساخت. به‌عنوان‌مثال برای ساخت میلگرد عملیات کشش سرد، نورد چرخشی، سمباده زنی و پولیش‌کاری انجام می‌شود.
پس‌ازاینکه متوجه مفهوم نوردکاری گرم و سرد شدیم، می‌توان در مورد فرق ورق سیاه و ورق روغنی بهتر توضیح بدهیم؛ اما این دو چه ارتباطی با پروسه نورد سرد و گرم دارند؟
نکته: به ورق تولیدشده طی فرایند نورد گرم، ورق سیاه و به ورق تولیدشده طی فرایند نورد سرد، ورق روغنی می‌گویند.
اما چرا اصطلاح سیاه و روغنی را در مورد این ورق‌های فولادی به کار می‌برند؟
در فرایند نورد گرم کاری ورق‌ها تحت دما و حرارت بالا و غلتک کاری‌های متوالی، به رنگ تیره و مات با سطحی آلوده به اکسید فلز و حالت پوسته‌پوسته در می‌آیند. به خاطر ظاهر کار، به این ورق‌ها، ورق سیاه می‌گویند.قیمت ورق سیاه و روغنی
برخلاف روش قبل، در نوردکاری سرد، ورق‌ها را پولیش می‌دهند و سطحشان را از آلودگی‌های مختلف پاک می‌کنند، همچنین به خاطر ماهیت کار که در دمای پایین شکل‌دهی می‌شوند، سطحی صاف و صیقلی و تمیز (روغنی مانند) دارند، به همین دلیل به این‌ها ورق روغنی می‌گویند.
فرق ورق سیاه و ورق روغنی
- سطح ورق روغنی صاف، تمیز و صیقلی است اما سطح ورق سیاه مات، کدر و دارای آلودگی‌های سطحی است.
- ابعاد ورق روغنی برخلاف ورق سیاه، دقیق با گوشه‌های تیز و مشخص است.
- ورق روغنی در مقایسه با ورق سیاه دارای سختی بالاتری دارد زیرا در حالت سرد مولکول‌های آن فشرده و تغییر شکل داده و ساختار مولکولی تغییر می‌کند…
- استحکام ورق سیاه از ورق روغنی بیشتر است.
- قیمت ورق روغنی بالاتر از قیمت ورق سیاه است.
- از ورق‌های روغنی در کاربردهای با ابعاد کوچک و از ورق سیاه در دستگاه‌های بزرگ استفاده می‌شود.
- تنوع شکل در ورق‌های گرم بیشتر است.قیمت ورق سیاه و روغنی
دیدگاه‌ها